editie groot | oplage 07 + AP
editie klein | oplage 09
• editie groot nr. 01 | 120 x 90 cm | Fine art pigmentprint + vernis in notenhouten baklijst

Pier

CULTUREEL LEVEND ERFGOED
‘de laatsten in hun soort’

Een serie over met uitsterven bedreigde landbouwhuisdierrassen

Dit is Pier, geboren op 11 maart 2016 en inmiddels een imposante stoere bok. Pier is een Nederlandse landgeit, het enige oorspronkelijk Nederlandse geitenras. De landgeit is veel te zien op schilderijen uit de periode 1200-1900  én als ‘bok’ op het aap-noot-mies-plankje waarmee we leerden lezen.

De Nederlandse landgeit werd vroeger als ‘armeluiskoe’ gehouden op kleine boerderijen, voor de melkproductie en het vlees. Eeuwenlang bepaalde dit ras het aanzicht van de geitenstal. De bokken van de Nederlandse landgeit zijn imposant. Ze hebben stevige en vaak liervormige horens,
en regelmatig is een wipneus en bokkenpruik te zien. Wie een volwassen geitenbok, met zijn warrige haardos, sik en imponerende hoorns, recht in zijn ‘duivelse’ spleetogen kijkt, behoeft weinig tekst en uitleg over de betekenis van ‘de bokkenpruik op hebben’. Bokken zijn langharig, terwijl de geiten ook kort- en ruigharig kunnen zijn.

Begin twintigste eeuw veranderde de positie van de landgeit. Voor een hogere melkproductie werd het ras gekruist met geïmporteerde geitenrassen. Na de Tweede Wereldoorlog stierf de Nederlandse landgeit zelfs bijna uit. In 1958 werden de twee laatste exemplaren, afkomstig uit het Goois Natuurreservaat, aan Diergaarde Blijdorp geschonken. De toenmalige directeur besloot ermee te fokken, om in 1971 vier geiten en vier bokken aan het Rijksinstituut voor Natuurbeheer over te dragen. Inmiddels zijn er enkele fokcentra voor de Nederlandse landgeit en maken
natuurbeheerders graag gebruik van de soberheid en gehardheid van het ras.

“De Nederlandse landgeit kwam in grote delen van Nederland voor. Ik heb Pier ‘geportretteerd’ op een (gecomponeerde) boerenerf in Noord-Brabant. De herfst is ingevallen en heeft de perenbomen al van het meeste blad ontdaan. Maar hun ‘gouden’ vruchten hangen nog. Het was een hele zoektocht naar de juiste boerderij. Mijn derde bezoek aan Noord-Brabant bracht scheepsrecht. Te herkennen valt boerderij Vagevuur te Aarle-Rixtel, een typisch Brabantse kortgevelboerderij”.

Status: bedreigd
Aantal bokken: 200
Aantal geiten: 1074
Trend laatste 15 jaar: afnemend

Dank aan:
Astrid Welten
Pyt de Boer (Landelijke Fokkersclub Nederlandse Landgeiten)
Jan Timmers (Cultuur Historie Noord-Brabant)
Bertus Adema (eigenaar Pier)
Monique Jansma (Perenboom)

Kort over de serie
CULTUREEL LEVEND ERFGOED
‘de laatsten in hun soort’

Een serie over zeldzame huisdierrassen; de eerste gedomesticeerde landbouwhuisdieren die met uitsterven bedreigd zijn. Het proces van verdwijnen van rassen en gewassen is vanaf midden 20e eeuw versneld. Dat besef en de discussie over dierenwelzijn wil ik middels dit project op een positieve manier aanwakkeren. De serie geeft een mooie inkijk in de verschillende rassen en hun identiteit. Een ode aan het uitstervende ras met herkenning voor het cultuurlandschap van de provincies waar het ras oorspronkelijk vandaan komt of veel voor kwam. Door te laten zien hoe het vroeger ging of er uit zag, of er uit zou moeten zien, verbinding leggen met nu.